De kans op een gebroken heup was groter voor vrouwen die vegetarisch aten dan voor vrouwen die regelmatig vlees aten. Dat blijkt uit deze Britse studie naar verschillende voedingspatronen en het optreden van gebroken heupen.
Gebroken heup
Osteoporose is het krijgen van brozere botten. Jaarlijks zijn er 80.000 botbreuken door osteoporose. 80% van alle breuken komt voor bij vrouwen. Vooral de botten van de wervelkolom, de boven- en onderarm en de heup breken relatief snel. Dit komt door het gewicht wat ze dragen en opvangen. Van de ongeveer 15.000 mensen van 55 jaar en ouder die een heup breken, overlijdt bijna 25% binnen een jaar na het breken van de heup. Daarnaast blijft nog eens 50% permanent invalide.
Botbreuken en leefstijl
Door het tekort aan oestrogeen tijdens de overgang wordt er meer bot afgebroken dan nieuw bot aangemaakt. Hierdoor neemt tijdens en na de overgang het risico op osteoporose toe waardoor ook de kans om een bot te breken toeneemt.
Er zijn ook leefstijl factoren die het risico op osteoporose en botbreuken vergroten:
- Roken: Nicotine remt de aanmaak van nieuwe botcellen die nodig zijn om je botten sterk te houden.
- Alcohol: Door het drinken van alcohol verliest je lichaam meer calcium via de urine. Het drinken van alcohol verhoogt ook je risico om te vallen en daarmee om een bot te breken.
- Lichaamsbeweging: Geen of weinig lichaamsbeweging zorgt voor minder sterke botten en spieren. Sterke spieren helpen valpartijen en daarmee botbreuken voorkomen.
Vegetarisch eten
Het aantal mensen dat vegetarisch eet neemt toe. Er is steeds meer bewijs dat vegetarisch eten de kans op het krijgen van verschillende chronische ziekten, waaronder diabetes, hart- en vaatziekten en kanker, verlaagt. En door vegetarisch te eten in plaats van een voeding met volop vlees, verlagen we ook de milieu druk van onze voeding. Een verhoogde kans om een heup te breken zou onwenselijk zijn. Nu zijn er natuurlijk grote verschillen tussen wat vegetariërs eten. Maar het is daarom belangrijk om uit te zoeken hoe het zit met vegetarisch eten en het verschil in kans op een gebroken heup.
Het onderzoek
De wetenschappers hebben voor het onderzoek de gegevens van 26.318 Britse vrouwen geanalyseerd. Deze vrouwen waren bij het begin van de studie 35 tot 69 jaar en hadden nog nooit een heup gebroken. De deelnemers vulden aan het begin van het onderzoek een voedingsvragenlijst in en werden op basis daarvan ingedeeld in vier groepen:
- regelmatige vleeseters (13.984 vrouwen (46.2%)): aten ≥ 5 keer per week vlees
- gelegenheids-vleeseters (8000 vrouwen (26.5%)): aten < 5 keer per week vlees
- viseters (3867 vrouwen (12.8%)): aten vis maar geen vlees
- vegetariërs (4393 vrouwen (14.5%)): aten eieren of zuivel maar geen vlees of vis. Veganisten die nooit vlees, vis, zuivel of eieren aten, werden ook bij deze groep gerekend (n = 130).
De vrouwen werden ruim 20 jaar gevolgd. In deze periode kregen 822 vrouwen, ongeveer 3%, een gebroken heup.
Relatie tussen vegetarisch eten en kans op gebroken heup
De onderzoekers ontdekten dat vrouwen die vegetarisch aten 40% meer kans hadden om hun heupen te breken dan de vrouwen die regelmatig vlees aten. Dit verhoogde risico werd niet gevonden bij de groepen gelegenheids-vleeseters en viseters.
Er zijn allerlei factoren die het verschil in risico tussen vegetariërs en regelmatige vleeseters zouden kunnen verklaren, zoals wel of niet roken of wel of niet in de overgang zijn. Het verschil tussen de groepen werd wel iets kleiner (33%) nadat de onderzoekers voor deze factoren corrigeerden maar bleef bestaan.
De rol van BMI
Een lage Body Mass Index (BMI) is een bekende risicofactor voor osteoporose. De vrouwen in dit onderzoek met een BMI kleiner dan 23,5 kg/m2 hadden inderdaad een 46% grotere kans op een gebroken heup dan vrouwen met een BMI van 23,5 kg/m2 of groter. De onderzoekers konden echter niet aantonen dat de BMI het verschil in risico op een gebroken heup verklaart.
Het verschil in voedingsstoffen
Vegetariërs hebben vaak een lagere inname van voedingsstoffen die belangrijk zijn voor de gezondheid van botten en die meer in dierlijke dan in plantaardige producten voorkomen. Voorbeelden zijn onder meer totaal eiwit, calcium, vitamine D, vitamine B12 en omega-3 vetzuren. In deze studie hadden de vegetariërs inderdaad een lagere inname van eiwitten, vitamine D en vitamine B12. De inname van calcium bij de vegetariërs was vergelijkbaar met de andere groepen.
Het verschil tussen vegetariërs en regelmatige vleeseters in de kans een heup te breken kon niet worden verklaard door de verschillen in inname van voedingsstoffen die belangrijk zijn voor de botten. Dit betekent dat er waarschijnlijk nog andere onbekende factoren een rol spelen die het risico op het breken van een heup beïnvloeden.
Conclusie
De conclusie van dit onderzoek is dat vegetarische vrouwen een hoger risico hadden op een gebroken heup in vergelijking met de regelmatige vleeseters. Er is meer onderzoek nodig voordat met meer zekerheid gezegd kan worden dat vegetarisch eten een risico vormt voor breuken in de heup. Uit dit verdere onderzoek moet ook duidelijk worden welke onbekende factoren verder een rol spelen bij de verhoogde kans. De onderzoekers bevelen ook verder onderzoek naar de rol van de BMI en voedingsstoffen die ruim aanwezig zijn in dierlijk voedsel aan.
Er zitten veel voordelen aan een (meer) plantaardige voeding. Het is wel belangrijk dat deze voeding alle belangrijke voedingsstoffen levert. Wil jij meer weten over een goede (plantaardige) voeding tijdens de overgang? Lees er meer over in dit blog [link] of laat je ondersteunen voor een Vitale Overgang en meld je aan voor het individuele coachingsprogramma MyMeno [link].
Bronnen
- Webster et al. Risk of hip fracture in meat-eaters, pescatarians, and vegetarians: results from the UK Women’s Cohort Study. BMC Medicine 2022.
- Osteoporose | Oorzaken en gevolgen | Volksgezondheid en Zorg (vzinfo.nl) Geraadpleegd op 12 september 2022
