Stoppen met roken: Waarom een goed idee?
Stoppen met roken. Roken, iedereen weet dat het ongezond is. Op steeds meer plaatsen is roken niet meer toegestaan. Zodat jongeren niet in verleiding komen om te beginnen met roken. Om mee-rokers te beschermen. En om rokers aan te moedigen om te stoppen. Stoppen is al met al niet makkelijk. Want roken is heel verslavend. Maar stoppen met roken is altijd een goed idee. Juist als je in de overgang bent. Roken verergert namelijk je overgangsklachten. Bovendien verhoogt roken je kans op het krijgen van bepaalde ziekten. Kortom, Stoptober is een mooi moment in het jaar om te stoppen.
Wat doet roken met je lichaam?
Nicotine: verslavende stof
In tabak zit nicotine. Nicotine is een zeer verslavende stof. Zowel geestelijk als lichamelijk. Het is net zo verslavend als heroïne en cocaïne. Nicotine bereikt al binnen 7 seconden je hersenen. Daardoor ontstaat een milde roes van enkele minuten. En dit geeft een goed gevoel. Dit moment ervaar je misschien als een moment van rust. Maar schijn bedriegt want binnen 2-3 uur is de nicotine al afgebroken. Dan heb je weer behoefte aan een volgende sigaret. Het lichaam wil namelijk de nicotine op peil houden. Zo houdt je de verslaving in stand.
Nicotine: wat doet het in het lichaam?
Nicotine vernauwt je bloedvaten. Daardoor beschadigt het de binnenkant van je slagaderen. Het hart moet dan harder werken. Met als gevolg een verhoogde hartslag en hoge bloedruk. Wanneer je rook inhaleert, krijg je naast nicotine ook koolmonoxide in je bloed. In een gezond lichaam vervoert een eiwit in je bloed, hemoglobine, zuurstof naar al je organen. Koolmonoxide in sigaretten bindt zich aan hemoglobine. Waardoor je organen minder zuurstof krijgen. Met als gevolg dat je lichaam minder goed functioneert.
Effecten van roken in je lichaam
Roken heeft een effect op je hele lichaam. De meeste mensen weten wel dat roken slecht is voor je hart en longen. En dat je er rimpels van krijgt. Maar wist je dat roken ook een effect heeft op je botten en gewrichten?
Hart
Aan de binnenkant van je bloedvaten zitten receptoren, een ontvanger, voor oestrogeen. Deze receptoren zorgen ervoor dat het hormoon door de bloedvaten wordt opgenomen. Oestrogenen houden de bloedvaten soepel, elastisch en hebben een vaatverwijdend effect.
Oestrogenen houden de cholesterolwaarden en de bloeddruk laag, en beschermen tegen het dichtslibben van bloedvaten (aderverkalking). Als bloedvaten volledig dichtgeslibd zijn leidt dit tot een hartinfarct.
Roken beschadigt de oestrogeen receptoren in de bloedvaten. Daardoor worden de bloedvaten stugger en stijver. Met als gevolg hoge bloeddruk en pijn op de borst. Ook bij niet-rokers worden bloedvaten tijdens de overgang stugger en stijver. Dit komt door de afname van oestrogenen. Maar rokers hebben meer kans op bloedpropjes en daardoor meer kans op aderverkalking. Roken verhoogt dus het risico op hart- en vaatziekten.
Cijfers:
De gemiddelde leeftijd waarop bij niet-rokende vrouwen een eerste hartinfarct optreedt is 79 jaar. Voor rokende vrouwen ligt deze leeftijd op 60 jaar. Een rokende vrouw heeft een 3x hogere kans op hart- en vaatziekten dan haar niet-rokende leeftijdgenoten. Zelfs 1 of 2 sigaretten per dag geeft vrouwen al een 2,4 hogere kans op hart- en vaatziekten.
Hersenen
Roken verhoogt de kans op het krijgen van de ziekte van Alzheimer (een vorm van dementie).
Tabaksrook irriteert namelijk je bloedvaten, waardoor er wondjes ontstaan waar korstjes op groeien. Uiteindelijk slibben je bloedvaten sneller dicht. Daardoor wordt de doorbloeding moeilijker. Dit geldt ook voor de bloedvaten in de hersenen.
Longen
Stoppen met roken is altijd goed voor je longen. Roken verhoogt het risico op longkanker.
Daarnaast nemen je longen door roken minder zuurstof op. Daardoor word je kortademig.
Botten
Nicotine remt de aanmaak van nieuwe botcellen. Die zijn nodig om je botten sterk te houden.
Stoppen met roken helpt om (verder) botverlies te voorkomen.
Bekkenbodem
Bindweefsel helpt de baarmoeder, de blaas en de darm op hun natuurlijke plaats te houden in het bekken. Nicotine versnelt de afbraak van collageen, het hoofdbestanddeel van bindweefsel. Door roken wordt dit bros en breekt het makkelijker.
Gewrichten
Roken verhoogt je kans op reumatoïde artritis, een vorm van reuma. Dit is een pijnlijke ontsteking in de gewrichten. Stoppen met roken verkleint het risico. Als je stopt blijft je risico nog zeker 10 tot 20 jaar verhoogd.
Huid
Nicotine zorgt voor samentrekking van je bloedvaten. Waardoor de doorbloeding van de huid vermindert. Met als gevolg snellere veroudering. Zoals bijvoorbeeld diepe rimpels om je mond.
Stoppen met roken: Wat doet dat met je lichaam?
Voorgoed stoppen met roken is het beste cadeau wat je aan je lichaam kunt geven. Want als je stopt merk je dat namelijk al na korte tijd.
| Na 20 minuten | Je bloeddruk en hartslag daalt. |
| Na 24 uur | Je longen beginnen aan de grote schoonmaak. Je krijgt meer zuurstof en je longen worden langzaam schoner. |
| Na 48 uur | Alle nicotine is uit je lichaam. Je ruikt en proeft beter. |
| Na 72 uur | Je hebt meer energie. Ademen gaat makkelijker. |
| Na 2-12 weken | De longfunctie en bloedsomloop is verbeterd. |
| Na 1 maand | Je conditie is verbeterd en je beweegt gemakkelijker. Het rokershoestje is weg. |
| Na 1 jaar | Je risico op hart- en vaatziekten is inmiddels gehalveerd. Je risico op allerlei andere ziekten neemt de komende jaren steeds verder af. |
| Na 5-15 jaar | Het risico op een beroerte is gelijk aan dat van een niet-roker. |
| Na 10 jaar | Het verhoogde risico op longkanker is gehalveerd en het risico op andere kankersoorten verminderd. |
| Na 15 jaar | Het risico op hart- en vaatziekten is gelijk aan dat van een niet-roker. |
Stoppen met roken en de overgang
Zoals je hebt kunnen lezen heeft roken een effect op je hele lichaam. In de overgang gebeurt er veel in je lichaam. Doordat oestrogenen dalen gaat je lichaam op zoek naar een nieuwe balans. Hierdoor ontstaan verschillende klachten zoals opvliegers. Roken kan je overgangsklachten verergeren. Vrouwen die roken hebben dan ook meer last van opvliegers en nachtzweten. Hoge bloeddruk kan ook opvliegers in de hand werken.
Bovendien verhoogt roken het risico op het krijgen van bepaalde ziektes. Zoals hart- en vaatziekten. Bovendien bereiken vrouwen die roken eerder de menopauze.
Nu je in de overgang bent is stoppen met roken een eerste stap om goed voor je lichaam te zorgen. Er breekt een fase in je leven aan dat jij voor je lichaam moet zorgen. In plaats van dat het lichaam voor jou zorgt.
Door te stoppen met roken krijg je meer lucht. Daardoor kun je beweging langer volhouden. Dit leidt tot een betere conditie. Door meer te bewegen voel je je fitter. En je zit bovendien lekkerder in je vel. Helaas kan je gewicht toenemen door te stoppen met roken. Door een gezonde leefstijl houd je je gewicht op peil.
Stoppen met roken: Tips
- Kies een stopdag
- Licht familie en vrienden in
- Stop samen met iemand. Zoek een buddy.
- Bereid je voor op moeilijke momenten
- Leef gezond
- Leer omgaan met spanning en stress
- Beloon jezelf
- Geef niet op
- Wees mild voor jezelf
- Stop meteen weer als het misgaat
- Zoek hulp voor het stoppen met roken. Bijvoorbeeld via de huisarts, persoonlijke coaching, telefonische coaching of begeleiding in een groep
- Websites zoals www.ikstopnu.nl geven veel informatie
- Het MyMeno programma helpt je om leefstijl tijdens de overgang te verbeteren. Kijk voor meer informatie op https://menoactive.nl/mymeno/
Bronnen
- dr. Maaike de Vries & dr. Manon Kerkhof. Ook leuke meisjes worden vijftig
- dr. Janneke Wittekoek & drs. Dorenda van Dijken. Hart- en hormonen
- José Rozenbroek & Jos Teunis. De overgang Het No-nonsense handboek
- https://www.rokeninfo.nl/hulp/effecten-van-stoppen (geraadpleegd 13 oktober 2021)
- https://www.ikstopnu.nl (geraadpleegd 13 oktober 2021)
