Leefstijl betekent heel simpel gezegd ‘een manier van leven’. Een gezonde leefstijl is dus op zo’n manier leven dat het je gezondheid ondersteunt. En dus niet leven op een manier die je gezondheid schaadt. Het gaat bij leefstijl over de keuzes die je maakt en hoe die keuzes je gezondheid beïnvloeden. Het tegenovergestelde van een gezonde leefstijl, een ongezonde leefstijl bestaat ook. Bij een ongezonde leefstijl maak je keuzes die je gezondheid schaden.
Leefstijlfactoren
Als we het over leefstijl hebben, dan gaat het ook over leefstijlfactoren. Leefstijlfactoren zijn die dingen die je gezondheid ondersteunen of schaden. Bewegen is bijvoorbeeld een leefstijlfactor en roken ook. Voldoende bewegen is een leefstijlfactor die je gezondheid ondersteunt. Heel veel zitten is een leefstijlfactor die negatief is voor je gezondheid. Je kunt deze leefstijlfactoren ook zelf beïnvloeden. Dit in tegenstelling tot factoren als leeftijd. Leeftijd is ook van invloed op je gezondheid. Maar leeftijd is een factor waar je zelf geen invloed op hebt.
Leefstijlfactoren en risicofactoren
Leefstijl speelt een rol bij diverse aandoeningen. Een ongezonde leefstijl verhoogt de kans om een bepaalde aandoening te krijgen. Of een ongezonde leefstijl verergert een aandoening die er al is. De leefstijlfactor is dan een risicofactor. Roken is bijvoorbeeld een bekende risicofactor voor hart- en vaatziekten. Ga je gezonder leven en je leefstijl dus aanpassen? Dan kan dit een direct effect hebben op je kans een bepaalde aandoening te krijgen. Of de aandoening komt beter onder controle. Een voorbeeld is diabetes type 2. Door af te vallen verlaag je de kans om de aandoening te ontwikkelen. Of als je al diabetes type 2 hebt, is het mogelijk dat je door gewichtsverlies minder medicijnen hoeft te gebruiken.
Gezonde leefstijl voor vrouwen in de overgang
Een gezonde leefstijl kan de klachten van de overgang verminderen en je helpen beter met de klachten om te gaan. Denk aan een gezonde voeding, veel beweging, geen alcohol en niet roken. Een gezonde leefstijl helpt ook bij het op gewicht blijven of afvallen en kan de risico’s voor bepaalde aandoeningen verminderen. Zo heeft een gezonde leefstijl een positieve invloed op je botgezondheid en een hoge bloeddruk. Een gezonde leefstijl in de overgang kan helpen je lichamelijk en mentaal beter te voelen en daardoor vitaler door de overgang te gaan.
De 6 bekendste leefstijlfactoren
De meest bekende leefstijlfactoren zijn bewegen, roken, drinken van alcohol, voeding, ontspanning en slaap. We bespreken ze hieronder.
Bewegen
Bij bewegen gaat het om voldoende bewegen en zo min mogelijk stil zitten. Voldoende bewegen heeft een positief effect op veel verschillende vlakken van je gezondheid. Zo kun je denken aan het krijgen van sterkere botten en meer spieren, maar ook aan beter slapen. Voor een gezonde leefstijl is het belangrijk om beweging een dagelijks en vanzelfsprekend onderdeel van jouw manier van leven te maken. Dit lukt als je er plezier in hebt en merkt dat het je goed doet. Dan kun je het beter volhouden.
Roken
Bij roken is het een heel duidelijk verhaal: niet roken is absoluut het beste voor je gezondheid. En als je rookt is het heel verstandig om er echt mee te stoppen. Juist als je in de overgang bent. Roken verergert namelijk je overgangsklachten. Bovendien verhoogt roken je kans op het krijgen van bepaalde ziekten.
Alcohol
Bij alcohol is het effect op de gezondheid minder zwart wit dan bij roken. Roken is altijd slecht voor de gezondheid. Bij alcohol zijn er aanwijzingen dat het drinken van 1 glas per dag (matig alcoholgebruik) gunstig kan zijn. De kans op sommige chronische ziektes zoals hart- en vaatziekten neemt af. Maar alcohol verhoogt tegelijkertijd ook de kans om allerlei vormen van kanker te krijgen. Het advies is daarom om geen alcohol te drinken. En als je toch drinkt, dan maximaal 1 glas per dag. Omdat het drinken van alcohol ook invloed heeft op de klachten van de overgang is zo min mogelijk alcohol de beste leefstijltip.
Voeding
Eten doen we allemaal, maar het is best lastig om gezond te eten. Er zijn veel misverstanden over gezonde voeding en tegenstrijdige berichten in de media en van (zogenoemde) experts. Ook alle verleidingen in onze omgeving maken een gezonde keuze lastig. Door gezond te eten kun je veel doen voor je gezondheid. Gezonde voeding heeft onder andere invloed op je gewicht, je bloeddruk, het cholesterol in je bloed, de werking van je darmen en hoe je je voelt. Tijdens de overgang is het zeker een uitdaging om op gewicht te blijven. Maar afvallen en een gezond gewicht behouden is mogelijk zonder lijnen en honger lijden.
Ontspanning
Stress hoort bij het leven en heeft een functie. Stress wordt ongezond als er te veel en te lang stress is. Dan ontstaat er chronische stress. Voldoende ontspanning en het nemen van rust is belangrijk voor een gezonde leefstijl, zeker tijdens de overgang. Stress en ontspanning beïnvloeden ons mentale en lichamelijke welzijn. Het goed kunnen omgaan met stress en voldoende ontspannen horen bij een gezonde leefstijl. Door goed voor je gezondheid te zorgen en tijd te maken voor ontspanning wordt je lichaam beter bestand tegen stress en kan het ook weer sneller herstellen. Bewegen is een uitstekende manier om stress te verlagen en helpt te ontspannen.
Slaap
Slaap is heel belangrijk voor je gezondheid. Een gezonde slaap hoort dan ook bij een gezonde leefstijl. Het zorgt ervoor dat je lichaam kan herstellen en je hersenen verwerken alle informatie van de dag. Een tekort aan slaap maakt je vermoeid, leidt tot concentratieproblemen en daardoor krijg je meer trek. Een langdurig slaaptekort verhoogt de kans op aandoeningen als overgewicht, diabetes type 2, hart- en vaatziekten en depressie.
Gezonde slaap is niet voor iedereen hetzelfde en ook niet voor iedereen vanzelfsprekend. Er zijn allerlei soorten slaapproblemen. De overgang kan je slaap ook flink verstoren. En je kunt weer stress krijgen van slecht slapen. Werken aan een gezonde slaap begint met inzicht krijgen in jouw slaappatroon. Dit kun je krijgen door het bijhouden van een slaapdagboek. En het toepassen van allerlei adviezen voor een gezonde slaap. Hierbij kun je denken aan het niet drinken van alcohol. Of anders maximaal 1 glas. Dit omdat alcohol de kwaliteit van je slaap verslechtert. Of het advies om elke dag op ongeveer dezelfde tijd op te staan, ook in het weekeinde.
Leefstijlverandering
Zoals je gezien hebt zijn er veel verschillende factoren die een rol spelen bij een gezonde leefstijl. Ze beïnvloeden elkaar en jij kunt ermee aan de slag om de klachten van de overgang te verminderen. Je kunt bij het veranderen van je leefstijl aan verschillende dingen werken. De kunst is om de veranderingen klein te maken en niet te veel tegelijk willen aanpakken. Leefstijlverandering is namelijk uitdagend. Soms om een vast patroon te doorbreken en het anders te gaan doen. Maar vaker om het op de lange termijn vol te houden. En dat is wat je wil: een gezonde nieuwe ‘manier van leven’ om vitaal door de overgang te gaan.
Wil je ondersteuning om je leefstijl aan te passen en gezonder te gaan leven? Dan is het MyMeno programma een perfecte start voor jou. In dit programma kijken we in 6 sessies met jou mee. Zodat jij met een gezonde leefstijl die bij jou past aan de slag kunt gaan voor een vitale overgang.
Bronnen
- Het handboek voor de leefstijlcoach. Karine Hoenderdos, Marjan Hulshof, Yneke Kootstra. 2020
- Ook leuke meisjes worden vijftig. Maaike de Vries en Manon Kerkhof. 2020
